一季度房企三强销售过千亿 梯队差距扩大(图)
ZE
|
Quésta pàgina a l'é scr?ta in zenéize, segóndo a graf?a ofi?ia |



A Roman?a (Romania in romêno, pronon?iòu [rom??ni.a]) a l'é 'n pàize de l'Eor?pa ch'o se trêuva a-a croxêa tra e pàrte centrale, òrientale e sùd-òrientale do continénte.
Gi?graf?a
[modìfica | modìfica wikitèsto]A Roman?a a confìnn-a co-a Bulgar?a a sùd, l'Ucraìnn-a a nòrd, l'Ungher?a a ponénte, a Sèrbia a sùd-òvest, a Moldàvia a levànte e a l'é bagna da-o Ma Néigro a sùd-èst. O terit?io romêno o l'à 'n clìmma sorviatùtto de t?po tenpiòu-continentale, 'n'àrea totale de 238,397 km2 e 'na popola?ión de ciù ò mêno 19 milioìn de persónn-e. A l'é dónca o dozén pàize ciù grànde e o sèsto ciù popol?zo tra quélli che fan pàrte de l'Unión Eoropêa. A sò capitale, e ?it? ciù grànde da na?ión ascì, a l'é Bucarest (Bucure?ti); e atre ?it? ciù grénde són Ia?i, Cluj-Napoca, Timi?oara, Constan?a, Craiova, Bra?ov e Gala?i.
O segóndo sciùmme ciù lóngo do continénte, o Danùbio, o nàsce inta forèsta néigra, in Germània, e, depo? avéi atraversòu l'Eor?pa pe 2.857 km, o sciòrte into Ma Néigro in terit?io romêno, dónde o fórma 'n làrgo dèlta. Inti Mónti Carpà??i, i qu? atravèrsan o pàize da nòrd a sùd-òvest, o se trêuva o Mónte Moldoveanu che, co-i sò 2.544 mêtri, o l'é o pónto ciù ato da Roman?a[1].
St?ia
[modìfica | modìfica wikitèsto]A Roman?a a s'é forma into 1859 aprêuvo a l'unión persona di do? prin?ipati de Moldàvia e de Valàcchia. O nêuvo stato, ciamòu ofi?ialménte Roman?a a part? da-o 1866, o l'à goagnòu l'indipendénsa da l'Inpêro òtomàn into 1877[2]. Inta Prìmma Go?ra Mondiale, do? ànni depo? a diciara?ión de neotralit? do 1914, a Roman?a a l'à dec?zo de intra in go?ra insémme a-a Tripl?xe Intéiza. D?ta a vit?ia in quélla go?ra Bucòvina, Besaràbia, Transilvan?a e pàrte de Banato, Cri?ana e Maramure? són divent? pàrte do Régno de Roman?a[3].
Into zùgno-agósto do 1940, cómme consegoénsa do Pàtto Molotov-Ribbentrop e do Segóndo arbitròu de Viénna, a Roman?a a l'é st?ta costréita a cêde a Besaràbia e a Bucòvina setentrionale a l'Unión Soviética e a Transilvan?a do Nòrd a l'Ungher?a. Into méize de novénbre de quéllo ànno, a Roman?a a l'à sotoscr?to o Pàtto Tripart?o e, dónca, into zùgno do 1941 a l'é intra inta Segónda Go?ra Mondiale co-e poténse de l'àsse, conbatténdo cóntra l'Unión Soviética scìnn-a l'agósto do 1944, quànde a l'é pasa co-i Ale?, ricuperàndo o contròllo da Transilvan?a do Nòrd ascì. Depo? a go?ra, aprêuvo a l'òcupa?ión de l'Arma Róssa, a Roman?a a l'é diventa 'na repùbrica socialìsta e un di ménbri do Pàtto de Varsàvia. Co-a rivolu?ión do 1989 a na?ión a l'à incomensòu a sò tranxi?ión vèrso a democra??a e 'n'econom?a de mercòu.
Econom?a e polìtica
[modìfica | modìfica wikitèsto]A Romania a l'é 'n pàize in v?a de svilùppo co-?n'econom?a a ato rédito[4], a-o 49° pòsto inta clasìfica globale de l'ìndice de Svilùppo Umano. A sò econom?a a l'é a 47° ciù grànde do móndo pe PIL nominale. A na?ión a l'à av?o 'na lèsta cresciànsa econòmica inti ànni 2000, co-a sò econom?a che a-a giorna d'ancheu a l'é baza sorviatùtto in sc? servì??i. Pe de ciù, a l'é 'n inportànte produt? de machinai e energ?a elétrica pe mêzo de inpréize cómme Dacia e OMV Petrom.
A Romania a l'é pàrte de Na?ioìn Un?e scìnn-a da-o 1955, da NATO da-o 2004 e de l'Unión Eoropêa a part? da-o 2007. A ciù pàrte da popola?ión da na?ión a l'é d'etn?a romêna, de religión ortodòssa e a pàrla o romêno, 'na léngoa romànsa.
Nòtte
[modìfica | modìfica wikitèsto]- ↑ (EN) Romania Geography, in sce aboutromania.com. URL consultòu o 6 arv? 2022 (archiviòu da l'url òriginale o 28 màrso 2015).
- ↑ (EN) The Story of the Romanian Royal Family – a Journey into the Past, in sce travelmakertours.com. URL consultòu o 6 arv? 2022.
- ↑ (EN) Ciprian Stoleru, Romania during the period of neutrality, in sce europecentenary.eu, 13 seténbre 2012. URL consultòu o 6 arv? 2022.
- ↑ (EN) World Bank Country and Lending Groups, in sce datahelpdesk.worldbank.org. URL consultòu o 6 arv? 2022.
Bibliograf?a
[modìfica | modìfica wikitèsto]- (EN) Vlad Georgescu, The Romanians: A History, Ohio State University Press, 1991, ISBN 0-814-20511-9.
- (EN) Keith Hitchins, Rumania 1866-1947, Clarendon Press, 1994, ISBN 0-198-22126-6.
- (EN) Kurt W. Treptow e Marcel D. Popa, Historical Dictionary of Romania, Scarecrow Press, 1996, ISBN 0-810-83179-1.
- (EN) Ioan Aurel Pop, Romanians and Romania: A Brief History, East European Monographs, 1999, ISBN 0-880-33440-1.
- (EN) Susana Andea, History of Romania: Compendium, Romanian Cultural Institute, 2006, ISBN 97-37-78412-X.
- (EN) Keith Hitchins, A Concise History of Romania, Cambridge University Press, 2014, ISBN 0-521-87238-3.
- (EN) Steve Fallon, Mark Baker e Anita Isalska, Lonely Planet Romania, 5a ed., Lonely Planet, 2017, ISBN 88-59-23888-9.
- (EN) Insight Guides, Insight Guides Romania, 2a ed., APA Publications, 2019, ISBN 1-789-19095-9.
?tri progètti
[modìfica | modìfica wikitèsto]Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Romania
Colegaménti estèrni
[modìfica | modìfica wikitèsto]- (RO, EN, FR) Sc?to ofi?ia do govèrno, in sce gov.ro. URL consultòu o 6 arv? 2022.
- (RO, EN) Sc?to ofi?ia do prescidénte, in sce presidency.ro. URL consultòu o 6 arv? 2022.
- (RO, EN, FR) Sc?to ofi?ia do Càmia di Deput?, in sce cdep.ro. URL consultòu o 6 arv? 2022.
- (RO, EN) Sc?to ofi?ia do Senato, in sce senat.ro. URL consultòu o 6 arv? 2022.
Contròllo de outorit? | ISNI (EN) 0000 0001 2358 7092 · LCCN (EN) n79049551 · GND (DE) 4050939-4 · BNF (FR) cb11865467h (data) · BNE (ES) XX4575363 (data) · NLA (EN) 35460408 · BAV (EN, IT) 494/36670 · NDL (EN, JA) 00569801 · WorldCat Identities (EN) n79-049551 |
---|